Infittxu t-Tifkiriet

Infittxu t-Tifkiriet - fuq il-personaġġi ta' Dun Mikiel Xerri, San Ġorġ Preca u Dun Karm Psaila

﻿

F'Malta għandna tlett personaġġi li kienu qassisin, li ħallew impatt fuq l-istorja. Dawn kienu Dun Mikiel Xerri, Dun Karm Psaila u San Ġorġ Preca.

Dun Mikiel Xerri kien patrijott Malti li twieled fl-1737 f'Ħaż Żebbuġ. Huwa kien fetaħ skola għal nies li ma kellhomx flus biex iħallsu l-iskola għax fl-imgħoddi, l-edukazzjoni ma kinitx b'xejn. Meta laħaq professur fl-Universita` ta' Malta, Dun Mikiel Xerri għamel żmien joqgħod il-Belt Valletta. Infatti llum mal-faċċata tad-dar fejn kien jgħix, insibu rħama bil-kliem jgħid li kien jgħix ġo fiha Dun Mikiel Xerri.

Dun Mikiel Xerri għex fiż-żmien tat-tmexxija tal-Kavallieri tal-Ordni ta' San Ġwann, pero fl-1798, il-Franċiżi keċċewhom. Il-Franċiżi bdew jisirqu l-aktar affarijiet prezzjużi mill-knejjes tagħna u ġabu ħafna iktar faqar u ġuħ. Għalhekk Dun Mikiel Xerri, flimkien ma' Maltin qalbiena oħra, ħasbu għal pjan biex iqumu kontra l-Franċiżi u jkeċċuhom. Pero l-pjan inkixef u Dun Mikiel Xerri flimkien ma' xi erbgħin Maltin oħra, ġew xkubettati fil-Pjazza ta' quddiem il-Palazz fil-Belt Valletta fl-1799. L-aħħar kliem ta' Dun Mikiel Xerri kien Viva Malta. Fil-Belt Valletta llum hemm monument li jfakkar din il-ġrajja.

Dun Karm Psaila huwa personaġġ importanti ħafna għal lingwa Maltija. Huwa twieled fl-1871 f'Ħaż Żebbuġ. Dak iż-żmien il-lingwa uffiċjali kienet it-Taljan allura l-ewwel poeżiji li kien kiteb, kienu bit-Taljan. Żewġ kittieba oħra, Il-Monsinjur Pawl Galea u Guże Muscat Azzopardi, iltaqgħu ma' Dun Karm u qalulu biex jiktbilhom xi poeżija sabiħa bil-Malti għall-ewwel ħarġa tal-gazzetta bil-Malti Il-Ħabib. Dun Karm Psaila kien se jaqta qalbu u talab quddiem l-inkwatru tal-Madonna biex tgħinu. Dik il-lejla stess, Dun Karm kiteb l-ewwel poeżija bil-Malti u semmieha Quddiem Xbieha tal-Madonna. Minn dakinhar Dun Karm beda jikteb ħafna poeżiji bil-Malti li wassluh biex ikun magħruf bħala l-Poeta Nazzjonali. Huwa l-iktar baqa magħruf għax kiteb l-Innu Malti. Bħala tifkriet, insibu bosta monumenti u busti ta' Dun Karm Psaila f'Ħaż Żebbuġ u anki postijiet oħrajn. Pero l-ikbar tifkira ta' Dun Karm hija l-Innu Malti li hu miktub fuq diversi kotba.

San Ġorġ Preca twieled fl-1880 il-Belt Valletta. Huwa għex ħajja qaddisa u fl-2007 il-Papa Benedittu XVI iddikjarah qaddis. B'hekk insibu diversi santi ta' San Ġorġ Preca.

San Ġorg Preca ta importanza kbira lit-tagħlim tal-Bibbja. Meta kien iqaddes fil-knisja ta' San Gejtanu l-Ħamrun, kien sema lis-sagristan jgħallem tagħlim żbaljat allura huwa ħass li jrid jagħmel xi ħaġa. B'hekk ġabar grupp ta'żgħażagħ u għallimhom il-Bibbja. Meta ra li kienu ppreparati biżżejjed, huwa qallhom biex jibdew jgħallmu d-Duttrina Nisranija lit-tfal żgħar u b'hekk waqqaf is-soċjeta` tal-MUSEUM. Din kienet xi ħaġa kbira għax sa dak iż-żmien il-qassis biss seta` jgħallem il-Bibbja.

Il-membri tas-Soċjeta` tal-MUSEUM li hu kien isejħilhom soċi, fetħu bosta oqsma (djar) fil-bliet u l-irħula kollha Maltin u Għawdxin. L-ewwel qasam infetaħ fil-Ħamrun u d-dar ċentrali jinstab il-Blata l-Bajda. F'dan iċ-ċentru illum jinsab midfun San Ġorġ Preca.

Mafkar ieħor ta' San Ġorġ Preca huma l-kliem Verbum Dei caro factum est. Dawn il-kliem daru l-arma tal-MUSEUM u s-soċi tal-MUSEUM jilbsu badge żgħira b'dan il-kliem.

Il-purċissjoni bil-Bambin nhar lejliet il-Milied, kien bdieha San Ġorġ Preca li għadha ssir sal-llum il-ġurnata. Din hija tifkira oħra ta' San Ġorġ Preca li tant hija għal qalb it-tfal.